Glütensiz Yiyecekler Nelerdir? Neler Tüketilmelidir?

Glütensiz yiyecekler,çölyak hastalarının saÄŸlıklı bir yaÅŸam adına yapmaları gereken diyetlerde tükettikleri yiyeceklerdir. SaÄŸlıklı bireylerin bağırsaklarında bile emilimi zor olan glüten maddesi, çölyak hastalarında rahatsızlıkların meydana gelmesine neden olmaktadır. Henüz kesin bir tedavisi olmayan bu hastalığın etkilerinden korunabilmenin en temel yolu ise glütensiz yiyeceklerden oluÅŸan beslenmedir. Glüten hassasiyeti olan bireyler hem paketli ürünleri hem de iÅŸlenmemiÅŸ tahılları kullanırken bu hususa dikkat etmelidir. Glütensiz yiyecekler listesiiçinde yer almayan besin maddelerinden uzak durmalıdır. Aksi halde halsizlik, mide bulantısı, ÅŸiddetli karın aÄŸrısı, ishal ve kaşıntı gibi yan etkilerin ortaya çıkması söz konusudur.
DoÄŸal Haldeki Glütensiz Yiyecekler Listesi
Glütensiz yiyecekler listesinin başında sebze ve meyveler gelmektedir. Glüten içeren herhangi bir madde ile temas etmedikleri sürece sebze ve meyvelerin doÄŸal hallerinde glüten bulunmamaktadır. Bunların yanı sıra kırmızı et ve beyaz et ürünlerinde de glüten mevcut deÄŸildir. Bu ürünler de çölyak hastaları tarafından gönül rahatlığı ile tüketilmelidir. Ancak bu ürünler tüketilirken dikkat edilmesi gereken nokta hem sebzelerin hem de beyaz ve kırmızı et ürünlerinin piÅŸirilmesi esnasında glüten içeren ürünler ile temas ettirilmesi ya da birlikte piÅŸirilmesidir. Bu durum vücuda glüten alınımına yol açmaktadır.

Glütensiz yiyecekler listesi içerisinde balık ve deniz ürünleri de önemli bir yere sahiptir. Herhangi bir ayrım olmaksızın tüm deniz ürünlerinin tüketilebilmesi olanaklıdır. Ayrıca süt ve sütten elde edilen ürünlerde de doÄŸal haldeyken glüten mevcut deÄŸildir. Bunların yanı sıra kuruyemiÅŸ türleri de çölyak hastaları açısından herhangi bir risk barındırmamaktadır. Bu listeye son olarak da yumurtayı eklemek mümkündür. Unutulmaması gerekir ki buradan adları anılan yiyecekler, doÄŸal haldeki yiyeceklerdir. DoÄŸal hallerinde kaldıkları sürece glütensizdir. Bu yiyeceklerin iÅŸlenmesi ya da piÅŸirilmesi esnasında gerçekleÅŸtirilen uygulamalar, glüten tehlikesi barındırabilir.

 

Gizli Glüten Ä°çeren Yiyecekler

Çölyak hastalarını tehdit eden durumlar arasında gizli glüten içeren ürünler son derece önemlidir. Zira bireyler diyetlerine uyarak saÄŸlıklı beslendiklerini düÅŸündükleri halde, farkında olmadan glütene maruz kalabilmektedir. Bu durum en fazla paketlenmiÅŸ ürünlerde görülmektedir. Glüten içeren ürünler ile aynı paketleme hattı kullanılarak paketlenen ya da aynı ortamda hazırlanan ürünler, eser miktarda da olsa glüten barındırmaktadır. KuruyemiÅŸler, bu durumun en belirgin örneklerindendir. Bu ürünlerden bazılarının üzerinde "eser miktarda glüten içermektedir” ibaresi bulunsa da herhangi bir ibare barındırmayan ürünlerin sayısı oldukça fazladır. Bu yüzden satın alınan ürünlerin "glütensiz” damgasına sahip olmasına özen gösterilmelidir.

 

Glütensiz yiyecekler listesi içerisinde yer almasına raÄŸmen, gizli glüten barındıran ürünlere sık rastlanan yerlerden biri de restoranlardır. Pizzalar, soslar ve patates kızartmaları gibi ürünler, yüksek düzeyde gizli glüten ihtimaline sahiptir.

El Yapımı Glütensiz Yiyecekler Nasıl Olmalı?

Genel düzey glüten hassasiyeti olanlar ve çölyak hastaları açısından el yapımı ürünlerin taşımış olduÄŸu risk daha büyüktür. Zira paketli ürünlerde "glütensiz” sembolleri ya da uyarıları sayesinde korunabilme olanağı mevcuttur. Ancak el yapımı yiyeceklerde, özellikle de ev dışında yapılan yiyeceklerde glüten bulunma riski yüksektir. Çölyak hastaları için ev dışında el yapımı ürünler alınacağı zaman, son zamanlarda sayıları giderek artan glütensiz fırınlar tercih edilmelidir. Bu tür yerlerde yalnızca glütensiz mamuller üretildiÄŸinden dolayı, çölyak hastalığının tetiklenme ihtimali düÅŸüktür. Çölyak hastalarına yönelik hizmet veren bu fırınların internet üzerinden de gönderim yapmaları, glütensiz el yapımı ürünlere eriÅŸimi kolaylaÅŸtırmaktadır. Glütensiz yiyecekler listesi içerisinde bulunan el yapımı ürünleri ÅŸu ÅŸekilde sıralamak mümkündür:

• Ekmekler
• PoÄŸaça ve Simit ÇeÅŸitleri
• Kekler ve Kurabiyeler
• Pide ve Lahmacun ÇeÅŸitleri
• Mantı ve Börek ÇeÅŸitleri
• Hamburgerler
• Hamur ve Tatlı ÇeÅŸitleri

Evlerde de çölyak hastaları için el yapımı ürünler hazırlanırken ayrı kapların ve fırınların kullanılmasına özen gösterilmelidir. Normal el yapımı mamullerin hazırlanmasında kullanılan araç ve gereçlerin aynı ÅŸekilde kullanılması, hastalığı tetikleyebilir.

NiÅŸastalı Glütensiz Yiyecekler Listesi

 

 

Çölyak hastaları için oluÅŸturulan glütensiz yiyecekler listesi içinde niÅŸastalı glütensiz yiyecekler de yer almaktadır. Pirinç ve soya bu yiyeceklerin başında gelmektedir. Bununla birlikte fasulye ve patates de niÅŸasta oranı yüksek glütensiz ürünlerdir. Çölyak hastalarının bu ürünleri tüketmelerinin herhangi bir olumsuz etkisi bulunmamaktadır. Ayrıca çölyak hastaları için evde ekmek yapmak isteyenlerin kullanabilecekleri glütensiz un seçenekleri de bir hayli fazladır. Hindistan cevizi unu, badem unu, esmer pirinç unu ve fındık unu bunlardan bazılarıdır.

Glütensiz unlar baÅŸta olmak üzere glütensiz yiyecekler saklanırken, mutlaka temiz ve daha önce glüten barındıran herhangi bir yiyeceÄŸin konulmadığı kaplar tercih edilmelidir. Saklama kapları, kesme tahtaları, ortak fırınlar, tost makineleri ve ekmek kızartma makineleri gibi malzemeler glüten bulaÅŸma ihtimalinin en yüksek olduÄŸu araçlardır. Bu riski ortadan kaldırmak için, mutfakta ayrı bir bölüm oluÅŸturmak yapılabilecek en doÄŸru ÅŸeydir.